علل ایجاد شوره چیست؟
شرایطی که در آن شوره ایجاد می گردد منحصر به فرد است و همه شرایط باید بوجود بیاید. در غیر این صورت نمای آجری به هیچ وجه درگیر شوره نخواهد شد. سه شرط اصلی وجود دارد که شرایط عالی برای شکل گیری شوره در دیوار آجری هستند که عبارتند از:
– دیوار آجر مصالح باید حاوی نمک های محلول باشد، این نمک ممکن است در خود آجر، ملات، خاک مجاور و مواد مستحکم کننده پشتی باشد
– آب باید در دیوار آجری موجود باشد و برای حل شدن نمک در آن باید با نمک محلول تماس داشته باشد.
– دیوار آجری باید دارای ساختار حفره ای باشد تا امکان انتقال نمک محلول به سطح را ایجاد نماید تا آب تتواند تبخیر شود و نمک را باقی بگذارد.
چه عواملی بر شوره تاثیر می گذارند؟
سه عامل اصلی بر شوره تاثیر می گذارند که عبارتند از :
– دما: درجه حرارت بالا باعث کاهش احتمال ایجاد شوره می گردد زیرا باعث می شود آب قبل از رسیدن به سطح آجر، بخار شده و از بین برود. برعکس در هوای سرد تشکیل شوره بسیار محتمل می شود، زیرا آب زمان کافی برای رسیدن به سطح آجر را خواهد داشت و سپس از ناحیه سطحی تبخیر می گردد.
– باد
– رطوبت
منابع موادی که باعث ایجاد شوره می شوند از کجاست؟
وقتی که شوره بر روی دیوار ظاهر می شود اغلب به اشتباه عامل آن، به تنهایی خود آجر شناخته می شود. در حالی که نمکهای محلول در ملات و دوغاب، خاک رس خام و آب مورد استفاده نیز ممکن است باعث ایجاد شوره شوند.
در خصوص شوره زنی دیوارهای آجری مهم است که منبع ایجاد شوره را مشخص کنید زیرا ممکن است از طریق کنترل منابع مواد به کاهش احتمال بروز شوره کمک کنیم برخی از منابع مواد در زیر توضیح داده شده است:.
منبع نمک موجود در آجر
آجر ممکن است محتوی نمکهای محلول باشد و باعث ایجاد شوره شود. پتانسیل آجر برای شوره زدن را می توان با استفاده از تست شوره مطابق با روش موجود در استاندارد ملی آجر آمریکا مطابق با استاندارد شماره ASTM C67 مورد ارزیابی و بررسی قرارداد. مطابق با این استاندارد آجر برای یک دوره 7 روزه در آب مقطر قرار داده می شود. در پایان دوره آزمون آجر خشک شده و ازنظر شوره مورد بررسی چشمی قرار داده می شود. در این حالت آجرها به دو دسته طبقه بندی می شوند:
– آجر شوره زده effloresced
– آجر بدون شوره not effloresced
آزمون شوره مطابق با استاندارد ملی آجر آمریکا، پیچیده تر از شرایط محیط عادی است. آجرهایی که مطابق با این آزمون، در رده آجرهای شوره زده ارزیابی می شوند، ممکن است در شرایط محیط عادی، شوره نزنند.
منبع نمک از ملات
برخلاف منبع آجر، مهمترین منبعی که باعث آلوده شدن آجر به شوره می شود ملات می باشد. ملات از کلیه جهات مخصوصاً از سمت پشتی آجر با آن در تماس است. زمانی که اقدام به نصب آجر می کنیم ملات با درصد مشخصی آب آماده شده است از اینرو رطوبت زیادی برای انتقال نمک های محلول خود به آجر دارد.
در این حالت وابسته به دو پارامتر نمکهای محلول از سمت ملات به داخل آجر منتقل شده و به سطح آن خواهد رسید. پارامتر اول میزان آلودگی ملات به نمکهای محلول مختلف می باشد و پارامتر دوم میزان جذب آب آجر می باشد. آجر های معمولی، رسی و پایه شل جذب آب بسیار بالایی دارند. ولی در مورد آجر نسوز بسته به کیفیت آجر نسوز و میزان انطباق کیفیت آن با استانداردهای مطرح در ایران و جهان میزان جذب آب بسیار متفاوت است.
این میزان لازم است به حدی باشد که چسبندگی قابل قبولی با ملات پشت کار داشته باشد ولی همچنین در حدی باشد که پس از انجام فرایند نصب دیگر جذب آب بالایی نداشته باشد. منبع ملات تاثیر بسزایی در تشکیل شوره دارد به نحوی که آجرهایی که مطابق با آزمون استاندارد ملی آمریکا بدون شوره ارزیابی و طبقه بندی شده است، ممکن است در زمان نصب شوره بزند چون ملات آلوده به نمک های محلول باشد.
منبع نمک از بارندگی های پس از نصب
منبع اصلی رطوبت در این حالت، آب باران در اثر بارندگی های فصلی است که منجر به نفوذ آب قابل توجهی به دیوار و طبعاً به آجرها می شود.
اثرات مخرب شوره روی ساختمان های آجرنسوز کدامست؟
به طور کلی، شوره آجر نسوز منجر به تخریب ساختار آجر نمی شود. با این حال، از نقطه نظر زیبایی شناسی ساختار نمای ساختمان تحریف می گردد و اگر مشکل برای مدت طولانی باقی بماند، لازم است تحقیق و بررسی در خصوص منبع رطوبت صورت گیرد تا از تشکیل مجدد و پیشرفت شوره جلوگیری به عمل آید.
جالب است بدانید که در زمان کوتاهی پس از اتمام ساخت و ساز، شوره می تواند رشد کند و اصطلاح مورد استفاده برای این مورد، شکوفه زدن شوره است. شکوفه های شوره همزمان ویا چند ماه پس از اتمام ساخت و ساز ساختمان ها شکل می گیرد و مدت زیادی طول نخواهد کشید تا گل بدهد!
بنابراین، در این مورد لازم نیست که شما اقدام خاصی برای گل دادن شوره انجام دهید متاسفانه در خصوص شوره هایی که بلافاصله در زمان ساخت ایجاد نمی گردند به غیر از پاک کردن اقدامی نمی توان صورت داد. ولی در خصوص شوره هایی که شکوفه آنها همزمان با ساخت و ساز ایجاد می گردد باید بلافاصله اقداماتی در این زمینه انجام دهیم. در این حالت لازم است که مشکل را بررسی کرده و منبع رطوبت یا نمک محلول را از بین ببریم تا از ایجاد مجدد و گسترش شوره جلوگیری شود.
چگونه می توان از شرایط ایجاد شوره آجر نسوز را کنترل کرد؟
همانطور که قبلا بحث شده است، اگر سه شرط ذکر شده وجود داشته باشد، شوره روی آجر نسوز بوجود می آید. با این حال، هنگامی که این شرایط کنترل شود، می توان از شوره زنی تا حد زیادی اجتناب کرد.
– کاهش نمک محلول
– طراحی و ساخت سازه های ساختمانی به طور مناسب برای جلوگیری از نفوذ آب یا در جهت خروج سریع آب برای جلوگیری از مسیرهایی که از طریق رطوبت حرکت می کنند، ساخت مناسب را انجام دهید. لازم به یادآوری است که شوره زنی نمی تواند به طور کامل از بین برود. به همین دلیل باید راههایی برای پاک کردن شوره و از بین بردن آن داشته باشیم.
چگونه می توان شوره آجر نسوز را از بین برد؟
ناگزیر، شوره ها بر روی دیوارهای آجری به علل طبیعی و یا مصنوعی شکل خواهد گرفت. از بین بردن شوره و رفع آنها عموماً با استفاده از یکی از روش های زیر انجام می شود:
– برس مویی
– شستشو با آب یا سایر مایعات قابل قبول با فشار متناسب
– شستن دستی
– سند بلاست کردن
– تمیز کننده شیمیایی معمولی
– استفاده از پاک کننده شیمیایی ویژه
تعدادی از عوامل وجود دارند که بر انتخاب روش رفع شوره تاثیر می گذارند. به عنوان مثال، اگر نمک محلول در ملات مسبب ایجاد شوره باشد، توصیه می شود که برس خشک برای رفع شوره استفاده شود.
شستن دستی در حالتی که تکه های شوره کمرنگ و محدود وجود داشته باشد توصیه می گردد. باید بدانیم که حذف و تمیز کردن شوره در سطوح آجر نسوز مشکل را حل نمی کند. بنابراین، لازم است در مواردی که مثلاً نمک محلول از جایی به دیواره نشت می کند به طور دائمی مشکل را از بین ببریم.
مقاله راهنمای نصب آجر نسوز